Apuntes inéditos sobre el histórico viaje de Fidel a Vietnam en 1973 (II)

Este 2023 se cumplen 50 años del primer viaje del líder histórico de la Revolución Cubana, Fidel Castro Ruz, a Vietnam, del 11 al 17 de septiembre de 1973. Como homenaje a ese histórico acontecimiento, que marcó un hito en las tradicionales relaciones de hermandad y solidaridad entre Cuba y Vietnam, durante esta semana Cubadebate comparte con sus lectores los Apuntes inéditos sobre el histórico viaje del Comandante en Jefe Fidel Castro Ruz a Vietnam en 1973, del Diario del Dr. José Miguel Miyar Barrueco (Chomy).

Como regalo especial para nuestro público y amigos en Vietnam, compartimos el texto también en idioma vietnamita.

Septiembre 12

El Comandante habló tres veces con el Presidente Dorticós.

Noticias contradictorias. Solo está claro el Golpe artero militar y la falta de información sobre situación de Allende.

Estuvo toda la noche conversando, buscando noticias. Llegó una noticia de que “Allende se había entregado y volaba a asilarse en México”. El Comandante dijo: “Eso es falso. Salvador no se rinde ni se entrega. Él me dijo que moriría en la Moneda”.

3.40 Vienen a buscar al Comandante del Ministerio de Relaciones Exteriores.

Salimos hacia el aeropuerto.

Salón de protocolo. Lluvia a cántaro.

4.10 Subimos al avión.

4.30 Despegamos de Nueva Delhi.

Tiempo de vuelo 5 horas. 40 min. a 22 000 pies. Cambio de hora. Hora de Hanói.

Sobrevolamos un río enorme, gigantesco, el Ganges. El Comandante durmió cuatro horas. Yo no dormí nada.

7.25 Descenso en Hanói. Pasamos sobre el Río Rojo y bellísimos campos de arroz, caseríos. Todo aparece inundado por la lluvia de estos días. El cultivo de los arrozales es perfecto, bellísimo.

7.50 Aterrizamos en Hanói.

El Río Rojo, desbordado, se ve enorme. Recibimiento impresionante, emotivo en extremo. Recorrido: Enorme masa entusiasta.

12.45 Llegamos a Casa de Protocolo No. 1, donde el Cro. Presidente de la República Democrática de Viet Nam dice palabras de saludo al Comandante.

Subimos a las habitaciones. El Comandante conversa privadamente con Pham Van Dong.

1.45 Bajamos a almorzar.

2.30 Terminamos.

Estamos parando en lo que fuera el Palacio de Gobierno de Indochina durante la dominación colonialista francesa (Gran residencia del Gobernador).

6.00 Bajamos. Le Duan lo viene a buscar. Vamos al Monumento a los Mártires.

6.30 Deposita corona en el Monumento a los Mártires. Salimos hacia el Palacio Presidencial (antiguo Palacio del Gobernador Francés de toda Indochina).

7.00 Recepción. Discurso. Le Duan, magnífico.

7.45 Habla el Comandante. Sus palabras fueron seguidas por Le Duan y Pham Van Dong con muestras de aprobación y seguidas con fuertes aplausos, cada una de sus partes. Terminó y se ofreció la cena, magnífica. El ambiente de fraternidad, identificación y amistad era muy grande.

9.00 Salimos hacia la residencia.

Hubo larga conversación sobre acontecimientos de Chile y la certeza de la muerte de Allende. “Su muerte pesa como una pirámide sobre los golpistas fascistas”, decía el Comandante. Se conoció del ataque a un mercante nuestro y del sitio a nuestra Embajada. El Comandante está sensiblemente afectado por la muerte de Allende.

Những ghi chép chưa công bố về chuyến đi lịch sử của  Tổng Tư lệnh Fidel Castro Ruz  tới Việt Nam năm 1973, Trích từ nhật ký của Bác sĩ José Miguel Miyar Barruecos

Ngày 12 Tháng 9

Tư lệnh đã nói chuyện ba lần với Chủ tịch Dorticós.

Nhiều tin trái chiều. Điều duy nhất rõ ràng là cuộc đảo chính quân sự xảo quyệt và thiếu thông tin về tình hình của Allende.

Ông dành cả đêm để nói chuyện, tìm kiếm tin tức. Có một tin tức đến rằng “Allende đã tự nộp mình và đang bay để xin tị nạn ở Mexico.” Tư lệnh nói: “Điều đó là sai. Salvador không đầu hàng hay tự nộp mình. Anh ấy nói với tôi rằng anh ấy sẽ chết ở Moneda.”

3.40 Bộ Ngoại giao đến đón Tư lệnh.

Chúng tôi rời đi sân bay.

Phòng Lễ tân. Mưa như trút nước.

4.10 Chúng tôi lên máy bay.

4.30 Chúng tôi cất cánh từ New Delhi.

Thời gian bay 5 tiếng. 40 phút ở độ cao 22.000 feet. Thay đổi thời gian. giờ Hà Nội.

Chúng tôi bay qua một con sông khổng lồ, to lớn, sông Hằng. Tư lệnh đã ngủ bốn tiếng đồng hồ. Tôi đã không ngủ chút nào.

7.25 Chuẩn bị Hạ cánh xuống Hà Nội. Chúng tôi đi qua sông Hồng và những cánh đồng lúa, trang trại xinh đẹp. Mọi thứ dường như ngập trong mưa những ngày này. Việc canh tác những cánh đồng lúa thật hoàn hảo, đẹp đẽ.

7.50 Chúng tôi đáp xuống Hà Nội.

Sông Hồng tràn bờ trông mênh mông. Tiếp đón ấn tượng, xúc động vô cùng. Dọc đường đi: Đám đông nhiệt tinh chào đón.

12.45 Chúng tôi đến Nhà khách lễ tân số 1, nơi Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa phát biểu chào Tư lệnh.

Chúng tôi đi lên phòng. Tư lệnh nói chuyện riêng với Phạm Văn Đồng.

1.45 Chúng tôi xuống ăn trưa.

2.30 Chúng tôi kết thúc.

Chúng tôi đang dừng lại ở Phủ Toàn quyền Đông Dương trong thời kỳ thực dân Pháp đô hộ.

6.00 Chúng tôi đi xuống. Lê Duẩn đến đón. Chúng tôi đến tượng đài Liệt sĩ.

6.30 Đặt vòng hoa tại Đài tưởng niệm các Liệt Sĩ. Chúng tôi lên đường đến Phủ Chủ tịch (Phủ Toàn quyền Đông Dương cũ của Pháp).

7.00 Tiếp đón. Phát biểu. Lê Duẩn, tuyệt vời.

7.45 Tư lệnh phát biểu. Sau đó là Lê Duẩn và Phạm Văn Đồng cùng với những tràng vỗ tay vang dội. Sau đó là tiệc chiêu đãi, tuyệt vời. Bầu không khí của tình anh em, sự đồng nhất và tình hữu nghị thật tuyệt vời.

9.00 Chúng tôi rời về nơi nghỉ.

Có một cuộc trò chuyện dài về các sự kiện ở Chile và sự chắc chắn về cái chết của Allende. ”Cái chết của anh ấy nặng như kim tự tháp đè lên những kẻ âm mưu đảo chính phát xít,” Tư lệnh nói. Cuộc tấn công vào một trong những tàu buôn của chúng tôi và địa điểm của Đại sứ quán của chúng tôi đã được biết. Tư lệnh bị ảnh hưởng bởi cái chết của Allende.